Giới thiệu nội dung
Cuốn tiểu thuyết Bến không chồng, được trao giải Hội Nhà văn năm 1991, đã tồn tại qua thời gian nhờ vào sự đẹp trong khuôn hình cổ điển: đơn giản và thẳng thắn trong cốt truyện, trong cách diễn đạt và ngôn từ; như giáo sư Phong Lê đã nhận xét - “một ngôn từ không lấp lánh tài hoa, nhưng giản dị, tự nhiên, và với ưu thế đó, Bến không chồng đã khẳng định được vị trí của nó trong lòng độc giả mà không gây tranh cãi”.
Cốt truyện xoay quanh cuộc trở về của Vạn - người lính Điện Biên - đến làng Đông quê hương anh. Anh là một người lính dũng cảm trong chiến đấu, nhưng không thể hòa nhập vào cuộc sống bình thường, vẫn giữ nguyên tác phong của một chỉ huy trận mạc để chỉ huy cộng đồng làng xã. Anh không dám vượt qua rào cản tâm lý để đến với chị Nhân, nhưng cuộc sống đẩy anh cùng hai người phụ nữ trong cuộc đời anh đến những quyết định quyết liệt. Những người phụ nữ ở làng Đông mỗi người đi tìm hạnh phúc theo cách riêng của mình, nhưng thời cuộc và chiến tranh đã gây ra nhiều sai lầm trong tư duy một thời và ảnh hưởng họ mãi mãi trong một "bến Không Chồng" vừa hiện hữu vừa dai dẳng trong tiềm thức.
Bến không chồng, vào những năm đầu thập kỷ 90, đã mang đến một cái nhìn mới về đất nước trong thời kỳ chiến tranh và hậu chiến; không chỉ là gánh nặng của chiến tranh từ phía khách quan; mà còn là những sai lầm của con người, trong một bối cảnh đầy biến động và thử thách, mà tất cả những ai "do lịch sử để lại" không đủ tầm và sức để vượt qua. Những nhận xét này đã khẳng định vị trí của cuốn tiểu thuyết và còn được lan tỏa rộng rãi khi được dịch ra tiếng Pháp, Ý và chuyển thể thành phim cùng tên.
